مقاومت به کم آبی

مقاومت به کم آبی

محدودیت منابع آب شیرین جهت تولید محصولات زراعی و باغی و تکیه اقتصاد ملی بر ارزآوری ، سرمایه گذاران ،

حاضر نیستند روی تولید محصولات زراعی و دامی و صنایع وابسته که استمرار تولید همه ساله آنها هیچ تضمینی

به خاطر کمبود آب در اقلیم خشک ایران ندارد سرمایه گذاری کنند ،

در نتیجه سرمایه گذاری سنگین که می تواند گره گشای ده ها مشکل این بخش از تولید باشد ، هرگز انجام نمی گیرد .

بنابراین در گستره ی اقلیمی ایران صرف نظر از نوار باریکی در شمال کشور و استان

خوزستان اکثر مناطق کشور از نظر آب شیرین کافی جهت مصارف کشاورزی با کمبود شدید

مواجه هستند در قسمت اعظم  مناطق که کشاورزی انجام می گیرد

آبیاری با آب با پ.هاش بالای 7/5 انجام می شود که عملا به دلیل ایجاد محدودیت های بی شمار در جذب

و انتقال مواد خوراکی امکان دستیابی به عملکرد کمی و کیفی بالا را غیر ممکن ساخته است.

مقاومت به کم آبی

در این بین کشت و کار گیاهانی که مصرف آب شیرین آنها در مقایسه با سایر گیاهان کمتر باشد از اولویت ملی در برنامه ریزی برخوردار می باشد

به عنوان مثال کشت برنج در مناطق مرکزی ایران همچون استان اصفهان یکی از اشتباهات فاحش و نشانه عدم وجود

برنامه ریزی در مدیریت منابع آب شیرین در کشور می باشد .

این در حالی است که اگر زراعت زعفران در استان اصفهان جایگزین زراعت برنج گردد

با 5 درصد آب مصرفی زراعت برنج می توان محصول اقتصادی 3 برابر ماحصل زراعت

برنج برداشت کرد . نتیجه نهایی در مقایسه با کشت و کار برنج ، زراعت زعفران 60 برابر از راندمان آب بالاتر برخوردار می باشد .

این ویژگی انحصاری فقط در اختیار زراعت زعفران می باشد ، چون این محصول استثنائی دوره ی رشد و نمو

را از آبان ماه شروع و تا اواخر اردیبهشت ماه ادامه می دهد ،

در حقیقت فقط چند دفعه آبیاری در فصل پائیز و زمستان که هیچ مزرعه یا باغی به آبیاری نیاز ندارد و به اندازه ی کافی آب جهت آبیاری موجود می باشد.

سازگار با عوامل اقلیمی ایران خصوصا نوسانات دمائی

سازگار با عوامل اقلیمی ایران خصوصا نوسانات دمائی

ایران به دلیل قرار گرفتن در کمربند خشک کره زمین دارای محدودیت در زراعت آبی است،

کمبود آب در ایران یکی از چالش هایی است که آینده ی کشاورزی ایران را به شدت به مخاطره افکنده است .

اقدامات وزارت نیرو و سازمان های آب منطقه ای و فشار مداوم بر کشاورزان

جهت نصب کنتورهای آب و تهدید مکرر به کنترل و نظارت بیشتر بر استحصال آب برای مصارف کشاورزی ،

یکی از نگرانی های عمده کشاورزانی است که اگر چه برای خرید و حفر چاه

سرمایه گذاری سنگین نموده اند اما هیچ اطمینانی به آینده ندارند

آیا سفره های آب زیرزمینی تا سال های آینده تداوم خواهد داشت ؟

آیا قوانین جدید مانع استحصال آب برای آبیاری مزارع نخواهد شد ؟

همه این دغدغه ها مرتبط با عوامل اقلیمیو خصوصا آب باعث می شود

که به ویژگی های انحصاری گیاه زعفران که با شرایط آب و هوایی ایران تطبیق کامل خصوصا از نظر نیاز به آب دارد ،

توجه بیشتری شود و برنامه ریزی همه جانبه و گسترده تری در خصوص زراعت زعفران انجام پذیرد

این گیاه به دلیل رشد و نمو در فصل پائیز و زمستان و عدم نیاز به آب در فصل تابستان عملا گیاهی شاخص برای دفاع اقلیمی ایران می باشد .

سازگار با عوامل اقلیمی ایران خصوصا نوسانات دمائی

همچنین قابلیت تحمل افت دما به دلیل برخورداری از ویژگی های فیزیولوژیکی خاصی از جمله شکل برگ ،

ساقه و کورم این گیاه را در رده ی گیاهانی قرار داده است که هیچ صدمه ای از نوسانات افت دما در اوائل فصل بهار یا اوائل پائیز نمی بیند ،

چرا که رشدو نمو این گیاه بسته به نقاط مختلف جغرافیایی کشور از اوائل آبان شروع

و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه می یابد و از آنجا که برداشت گل در اواسط پائیز انجام می گیرد .

قابلیت کشت و کار زراعی و تزئینی

قابلیت کشت و کار زراعی و تزئینی

گیاه زراعی زعفران از جمله نادرترین محصولاتی است که می تواند جنبه ی زراعی و تزئینی داشته باشد .

کم نیستند افراد علاقه مندی که در کشور های اروپایی از جمله انگلستان و

سایر نقاط جهان که همه به لحاظ جنبه های تفننی  تعدادی کورم زعفران را از فروشگاه های دارای مراکز خرید

با امکانات باغ و باغچه خریداری و شخصا در گلدان درون منزل یا باغچه خود می کارند

و هم از شکل و ظاهر زیبای گل زعفران و هم عطر و بوی آن در فضای منزل و باغچه استفاده می برند و هم کلاله های زیبای زعفران

را به عنوان زعفران تازه و ارگانیک مورد مصرف قرار می دهند .

قابلیت کشت و کار زراعی و تزئینی

از آنجا که دوره ی گل دهی این گیاه زراعی و تزئینی حدود 20 روز است ،

این دوره ی گل دهی طولانی حائزارزش می باشد از آنجا که تولید سالیانه زعفران جهان حدود 500 برآورد می گردد و ارزش این مقدار تولید معادل 2/5 میلیارد دلار می باشد

که گیاه زعفران را در رده ی گیاهان زراعی مهم از جمله در کشور ایران با تولیدی بالغ بر 400 تن سالیانه قرار می دهد ،

در بین محصولات زراعی ایران کمتر گیاهی توان ایفای  نقش مشابه در اقتصاد ملی و ارزآوری با زعفران وجود دارد .

قابلیت کشت و کار زراعی و تزئینی توام در حقیقت از امتیازاتی است که می تواند

به توسعخ ی دامنه کشت و کار این محصول ختم شود .

با اندکی تامل در امتیازات انحصاری گل به عنوان محصول قابل برداشت در می یابیم

که از جهات مختلف گل زعفران می تواند مورد استقبال و اقبال عموم مردم از تولیدکننده تا مصرف کننده قرار گرفته و همان گونه که مصرف زعفران می تواند فرحبخش و نشاط آور باشد ،

تماشای گل و پخش عطر و بوی گل آن در مزرعه و کارخانه و فروشگاه باعث شادی و ایجاد روحیه ی مثبت و انرژی زا در افرادی شود که با گل زعفران سرو کار دارند .

زعفران،محصول اصلی اقتصادی

زعفران،محصول اصلی اقتصادی

محصول اصلی اقتصادی گیاه زراعی زعفران فقط گل این گیاه می باشد که به دلایل زیر از دیدگاه تولید محصولات زراعی حائز اهمیت می باشد .

1 – تولید گل ، رشد زایشی در ابتدای فصل رشد و نمو و سپس رشد رویشی.

2 – گل کوچک ولی ارزشمند که برداشت و حمل و نقل آن آسان و دارای حجم زیاد نمی باشد .

3 – قابلیت نگهداری گل برای مدت 2 تا 3 روز و امکان حمل ونقل جهت فرآوری از منطقه ای به منطقه ای یا از کشوری به کشور دیگر .

زعفران،محصول اصلی اقتصادی

4 – امکان برداشت با دست بدون نیاز به تکنولوژی خاص در کشور های جهان سوم فاقد تکنولوژی .

5 – سهولت برداشت گل به توسط کودکان ، زنان ، افراد معلول ، کهنسال و استفاده از نیروی کار ارزان .

6 – عدم نیاز به مهارت خاص در برداشت گل و عدم زخمی شدن دست ها در برداشت .

7 – مورد علاقه بودن تمام اقشار جامعه به دلیل عدم ایجاد گرد و خاک در زمان برداشت .

8 – فرحبخشی عطر و بو هنگام برداشت گل در صبح زود.

9 – نرم و لطیف بودن گل و نداشتن هیچگونه خار و صدمه ندیدن دست هنگام برداشت گل حتی توسط کودکان.

10 – امکان شرکت ساکنین شهر ها حتی متخصصین هنرمندان ، دانشجویان ، دانش آموزان و خانم های خانه دار به تولید این محصول به دلیل سرو کار داشتن با گل .

11 – تاثیر روحی و روانی مشاهده و سرو کار داشتن در برداشت با گل خوشبو و خوشرنگ بر تولیدکنندگان و برداشت کنندگان گل .

12 – اثرات رایحه بخش به محیط زیست اطراف مزارع دارای گل زعفران خصوصا طبیعت خشن حاشیه کویر و مناطق صنعتی و فاقد گل گیاه در ایران .

13 – اثرات زیباسازی بر محیط زندگی روستائیان و شهر ها .

14 – جذب پرندگان زیبا به مزارع زعفران .

15 – کمک زیست محیطی به زنبور ها در فصل سرد .

توصیه هایی برای خرید عسل مرغوب ادامه

توصیه هایی برای خرید عسل مرغوب ادامه
4 – مخمر های عسل در دمای کمتر از 11 درجه سانتی گراد رشد نمی کند

یعنی نگهداری عسل در این دما آن را از تخمیر محافظت می کند

البته نگهداری عسل در دمای 38 درجه سانتی گراد نیز می تواند

از تخمیر آن جلوگیری کند ولی در دراز مدت به کیفیت آن صدمه می زند

زیرا نگهداری عسل در حرارت بالا کیفیت عسل را از بین می برد .

به طور کلی  باید توجه داشت که :

-کلیه عسل ها محتوی مخمر های غیر مضر برای انسان هستند .

-عسل هایی که بیش از 17 درصد رطوبت دارند

احتمالا و آنهایی که بیش از 19 درصد رطوبت دارند حتما ، تخمیر می شوند .

توصیه هایی برای خرید عسل مرغوب ادامه

-برای جلوگیری از تخمیر باید عسل را حرارت داده و آن را به مدت نیم ساعت در دمای 63 درجه سانتی گراد قرار داد

تا کلیه مخمر های آن  از بین رفته و تخمیر صورت نگیرد .

البته امروزه از روش های جدیدتری مانند استفاده از یو وی برای از بین بردن مخمر های عسل استفاده می کنند .

-عسل در زمستان تخمیر نمی شود زیرا دمای کمتر از 11 درجه سانتی گراد از تخمیر عسل جلوگیری می کند .

-بعد از شکرک زدن عسل احتمال تخمیر افزایش می یابد.

-گاهی در شرایط مناسب برای رشد مخمر ها ، تخمیر عسل حتی می تواند در شان قبل از درپوش گذاری انجام شود .

5 – مسئله ای که بسیار مهم است و هنوز به صورت شبهه ای برای بسیاری از مشتریان عسل باقی مانده شکرک زدن عسل است باید توجه داشت

که اکثر عسل ها پس از مدتی شکرک می زنند البته زمان شکرک زدن عسل با توجه به نوع گیاه و میزان و نوع ذرات موجود در عسل و غیره فرق می کند

به طوری که بعضی عسل ها بعد از چند هفته ، چند ماه و چند سال شکرک می زنند و برای مایع کردن عسل شکرک زده باید ظرف عسل نیم ساعت در دمای 65 تا 70 درجه سانتی گراد قرار گیرد .

مشتریان عسل در بعضی کشور ها عسل های شکرک زده یا کرمی بیشتر می پسندند

و زنبورداران این عسل ها را در بسته بندی های مختلفی به بازار عرضه می کنند .

توصیه هایی برای خرید عسل مرغوب

توصیه هایی برای خرید عسل مرغوب

روش های مرسوم در فرهنگ عوام برای تشخیص عسل طبیعی از تقلبی پشتوانه علمی نداشته و روش های صحیح و قاطعی نیستند

البته این مسئله یک امر طبیعی است زیرا عسل دارای خصوصیات پیچیده ای بوده

و نیز تحت تاثیر مستقیم شرایط محیطی قرار می گیرد

به طور مثال در محیط گرم به سادگی روان شده

و در محیط سرد بسیار سفت و چسبنده است همچنین در محیط مرطوب به راحتی رطوبت جذب می کند

و در محیط خشک رطوبت آن کاهش می یابد نور مستقیم خورشید نیز به سادگی ترکیبات آن را تحت تاثیر قرار می دهد .

توصیه هایی برای خرید عسل مرغوب

بنابراین تشخیص عسل طبیعی مرغوب توسط خریداران ،

بدون استفاده از وسایل آزمایشگاهی کار مشکلی است البته زنبورداران و افرادی که با فرآوری عسل سروکار دارند

تشخیص تجربی نسبتا خوبی دارند ولی هنوز روش ساده ای برای مردم وجود ندارد

که بتوانند به راحتی عسل تقلبی را از طبیعی تشخیص دهند البته در آزمایشگاه با دستگاه های ساده ،

مرغوبیت و صدمات مختلفی که به عسل وارد شده قابل اندازه گیری است .

ولی برای این که یک دید کلی برای همه مشتریان عسل ایجاد شود

و دقت آنها برای خرید آن افزایش یابد باید نکات زیر مورد توجه قرار گیرد :

1 – عسل را از فروشگاه های معتبر خریداری نمایید .

به خصوص فروشگاه هایی که خود زنبوردار بوده و عسل تولیدی خود را ارائه می نمایند و شما از سابقه فعالیت آنها مطلع هستید .

2 – به خصوص اگر عسل را از دست فروش ها خریداری می نمایید توجه کنید که برچسب آن که باید محتوی نام و نشانی شرکت تولیدی ،

شماره پروانه بهداشتی ، وزن و غیره باشد .

3 – برخی مردم میزان رطوبت و مرغوبیت عسل را به وسیله برگرداندن

شیشه عسل و سرعت بالا و پایین رفتن حباب داخل شیشه و برخی نیز به وسیله میزان کش آمدن عسل اندازه گیری می کنند باید توجه داشت که این روش ها دقیق نبوده

زیرا شرایط محیطی به خصوص دما تاثیر زیادی بر روی عسل داشته به طوری که در محیط گرم روانتر و در محیط سرد سفت تر است .

ادامه ی مطلب در پست بعدی...

شناسایی میکروسکوپی عسل

شناسایی میکروسکوپی عسل

اغلب زنبورداران با عسل هایی مواجه می شوند که از منشاء آن ها بی اطلاع هستند

و به دلایل زیادی تمایل دارند که گل منبع این عسل ها را بشناسند .

بهترین روش شناخت منشاء عسل تشخیص گرده ها در عسل است .

یکی از دلایل شناخت منبع عسل عبارتند از :

دستیابی به منابع عسل هایی با طعم خوب ، رنگ منحصر به فرد و مورد پسندمشتریان  که در نتیجه زنبورداران می توانند برای به دست آوردن

عسل بیشتر از این گل ها زنبور های خود را به منطقه تجمع آنها منتقل نمایند .

و نیز شناسایی منابع عسل هایی با طعم نا مطلوب تا زنبور داران کندو های خود را به مناطق تحت پوشش این گل ها منتقل نکنند .

به هر حال با تشخیص عسل های مرغوب عسل هایی با مارک های تقلبی نیز شناسایی خواهند شد .

معمولا این روش شناسایی منبع عسل صد در صد درست نبوده مجموعه ای از فاکتور ها مانند رنگ ، طعم ، محل و آنالیز شیمیایی عسل مانند انواع قند ها و نسبت آنها همراه تشخیص نوع گرده برای تعیین صد در صد منبع عسل موثرترند .

شناسایی میکروسکوپی عسل

جمع آوری مستقیم گرده از زنبور آسان تر از جدا کردن دانه های گرده عسل است . دانه های گرده معلق در عسل را به روش زیر می توان جدا کرد :

ابتدا نمونه عسل را با نسبت بیست به یک با آب رقیق می کنیم

و آن را در دستگاه سانتریفیوژ با سرعت 3500 دور در دقیقه برای مدت ده دقیقه قرار می دهیم

برای حذف پروتئین ها و کربوهیدرات های سطح گرده نمونه را شستشو می دهیم .

سپس برای بررسی میکروسکوپی نمونه گرده را روی یک لام قرار داده رنگ آمیزی می کنیم .

ولی معمولا تشخیص دقیق نوع گرده به وسیله میکروسکوپ نوری امکان پذیر نبوده

ولی میکروسکوپ الکترونی جزئیات مورد نیاز را مشخص می نماید

متاسفانه اکثر مردم به این دسترسی ندارند.

هفت قانون طلایی کیفیت عسل

هفت قانون طلایی کیفیت عسل

عوامل تعیین کننده کیفیت عسل که به هفت قانون طلایی معروف هستند در زیر شرح داده می شوند :

1 – عسل باید خالص بوده و با ماده دیگری مخلوط نشود .

یعنی با توجه به قوانین مواد غذایی چیزی به آن اضافه و یا کم نگردد.

2 – عسل باید رسیده باشد یعنی بیش از نصف سلول های شان عسل دارای درپوش های مومی باشند.

این مسئله به مقدار آب ، آنزیم و سایر مواد آلی افزوده شده توسط زنبور بستگی دارد .

زیرا هر چه زنبور ها بیشتر روی عسل کار کرده باشند عسل رسیده تر است .

مدیریت صحیح زنبورستان ،درست بودن اندازه و ابعاد کندو ها و قدرت کافی کلنی ها بر روی رسیده شدن عسل تاثیر زیادی دارد .

باید توجه داشت که مقدار آنزیم عسل رسیده با توجه به نوع گیاه در محدوده معینی تغییر می کند .

هفت قانون طلایی کیفیت عسل

3 – برای حفظ ترکیباتی مانند مواد معطر ، آنزیمها ، مواد ضد میکروب و رنگدانه ها باید عسل در شرایط طبیعی خود نگهداری شود .

4 – عسل باید تمیز بوده و فاقد ذرات موم ، اجزاء بدن زنبور ها و سایر حشرات باشد .

5 – عسل به صورت مایع ( شفاف ) و کریستالی (کرمی ) باید از غلظت خوبی برخوردار باشد .

6 – عسل باید به خوبی بسته بندی شده و همچنین برچسب مناسبی داشته باشد .

7 – برچسب عسل باید دارای اطلاعات صحیحی در مورد منشاء گیاهی عسل ، نوع تغذیه زنبورها و نام زنبوردار یا تولیدکننده آن باشد .اطلاعات روی برچسب عسل باید همواره صحیح باشد و خریدار را گمراه نکند .

تبصره : بعضی زنبورداران فعالیت خود را وسیع تر کرده و اواسط زمستان به نواحی گرمسیری مانند میناب ، جیرفت ، جهرم ، داراب ، دزفول و غیره می روند و اواخر فروردین به نواحی معتدل گرم و اواسط خرداد به نواحی کوهستانی و سردسیری مانند دامنه های جبال بارز کوه های بختیاری ، خوانسار و نواحی ییلاقی اطراف کاشان کوچ می کنند .

تشخیص عسل تقلبی

تشخیص عسل تقلبی

برای شناسایی عسل های تقلبی ابتدا باید روش های ارزیابی عسل را که مشتمل بر روش های آزمایشگاهی پیچیده ، روش های آزمایشگاهی ساده و روش های تجربی است بشناسیم .

روش های آزمایشگاهی جدید به روش ایزوتوپ در بخش قبلی توضیح داده شد ولی در اینجا می خواهیم با روش های ساده تر آشنا شویم .

به طور کلی در بحث سلامتی عسل همواره باید مسئله کیفیت و چگونگی کنترل آن در نظر گرفته شود.

ارزشیابی عسل

برای ارزشیابی یا کنترل کیفیت عسل چه خصوصیاتی را باید بررسی کنیم ؟

در گذشته جواب های متفاوتی به این سوال داده شده است

آزمایش ارگانولپتیک بو و مزه عسل برای بررسی طعم و رایحه آن به آزمایش کیفیت عسل وابسته است.

کیفیت عسل به خصوص به عوامل زیر بستگی دارد :

1 – رنگ عسل :معمولا عسل های روشن طعمی ملایم و عسل های تیره طعمی تند دارند

ایرانی ها عسل های متمایل به قرمز را نسبت به روشن ترجیح می دهند این عسل ها معمولا دارای مواد آروماتیک و مواد معدنی بیشتری هستند در حالی که بعضی کشور ها به خصوص  آمریکایی ها عسل روشن با بوی ملایم را می پسندند.

به طور کلی رنگ برای درجه بندی عسل ها نقش مهمی دارد .

تشخیص عسل تقلبی

2 – طعم عسل که معمولا به منبع شهد بستگی دارد .بدون شک میزان آب موجود در عسل نقش مهمی در ارزیابی کیفیت عسل دارد .عسل های دارای آب زیاد تمایل به ترش شدن و فاسد شدن داشته و بو ومزه کمی دارند همچنین ، دانه هایی به طور منظم در آنها ایجاد شده و هنگام ذخیره به دو لایه مجزا تقسیم می شوند .میزان رسیده بودن عسل علاوه بر مقدار آب به فعالیت آنزیمهای متعددی مانند دیاستاز و اینوتاز بستگی دارد ، اینورتاز اختصاصی ترین آنزیم عسل است .

عسلک چیست ؟

عسلک چیست ؟

عسلک یا شهد گیاهی مایع شیرینی است که توسط زنبور عسل و بعضی

حشرات مکنده به ویژه شته گیاهان و حشرات پولک دار که از گیاهان تغذیه می کنند

استخراج شده و ذخیره می شود که نسبت به عسل از طعم و کیفیت کمتری برخوردار است .

اروپائیان برخی انواع عسلک را غذایی بسیار لذیذ می دانند

به طوری که مجموعه ای از مورچه ها را در برخی جنگل ها برای تولید عسلک نگهداری می کنند .

عسلک در زمان کمبود شهد اهمیت بیشتری داشته و

احتمالا روی برگ درختانی مانند بلوط ، راش ، سپیدار ، باقی مانده سوخته مواد آلی ،

نارون ، گردوی آمریکایی ، افرا، سدر ، صنوبر ، درختان میوه و غیره یافت می شود .

قند های عسلک به مراتب پیچیده تر از قند های عسل بوده زیرا دو نوع آنزیم از حشرات مکنده و زنبور عسل در تولید آن دخالت دارند .

بسیاری از محققین قند های عسلک را با استفاده از روش های مختلف تجزیه کرده اند .

عسل های مصنوعی شیره گیاهان

این عسل ها مواد و ترکیباتی شبیه عسل طبیعی داشته که از تغلیظ آب میوه ها به طریق مصنوعی و صنعتی به دست می آیند

و بدون دخالت زنبور از قند نیشکر و میوه های شیرین مانند خربزه ، هندوانه ، کدوی تنبل و خرما تولید می شوند .

این روش در ایران متداول نبوده ولی در بعضی کشور ها مرسوم است .

در سال های اخیر طرح تحقیقاتی تولید عسل از خرما آغاز شده است .

عسلک چیست ؟

عسل خرما برای نخستین بار در سال 70 توسط موسسه تحقیقاتی مهندسی زراعی وزارت کشاورزی از خرماهای ضایعاتی درجه 3 و 4 تولید و به مردم عرضه شد .

این عسل عصاره تغلیظ شده خرما می باشد

که از طریق عملیات فیزیکی ازنظر رنگ ، عطر و مزه فرآوری شده و تمام ترکیبات ناشناخته آن در آزمایشگاه مشخص شده است .